|
Św. Eustachy Rzymski przed kanonizowaniem był
dowódcą wojsk cesarza Hadriana (117-138) i nosił imię Placyd
(Placydus).
Żył na przełomie I i II w., zamęczony został prawdopodobnie ok.
118 r. Chrześcijaninem został po widzeniu, podczas łowów,
jelenia z świetlistym krzyżem w wieńcu (wg innych z ukrzyżowanym
Chrystusem). Jeleń przemówił do myśliwego ludzkim głosem
"Placydzie! czemu mnie prześladujesz? Uwierz we mnie, jestem
Chrystus i szukam Ciebie od dawna. Idź do biskupa chrześcijan i
ochrzcij się...). Placyd spełnił prośbę Chrystusa
i ochrzcił się
z żoną i synami. Otrzymał imię Eustachy (kwitnący). W okresie
prześladowania chrześcijan, za trwanie
w wierze został z rozkazu cesarza Trajana spalony z rodziną w "spiżowym wole", tj.
specjalnym piecu
w kształcie wołu. Kult św. Eustachego był
najżywszy w średniowieczu, miał za zadanie wyplenić pogański
kult Diany, sam później wyparty został przez kult św. Huberta. W
Polsce św. Eustachy był popularnym świętym patronem myśliwych do
czasów saskich, a myśliwi prawosławni uważają go za swego
głównego patrona. Świętemu poświęcono wiele
kościołów, dzieł sztuki (obrazy, witraże, rzeźby, ołtarze). |
|
|
Obraz Pisanella "Wizja św. Eustachego"
14838-1422. Tempera na desce, 54,8 x 66.5 cm, National Galery
London. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Św. Eustachy z tryptyku A. Durera "Ołtarz
Paumgartnerów", olej na desce, 157x161 cm, lewe i prawe skrzydło
z
postaciami św. Jerzego i św. Eustachego, Alte Pinathotek Monachium. |
|
|
|
|
|
|
St. Eustachius - wyspa na Karaibach odkryta w 1493
r. przez Krzysztofa Kolumba. Holenderska Gmina Zamorska |
Św. Eustachy na witrażu w kościele Mittatharkulam
- Tirunelveli w Indiach. Znaczek personalizowany zaprojektowany
przez Krzysztofa Mielnikiewicza |
|
|
|
|
|
|
|
Widzenie św.
Eustachego. Po prawej na całości pocztowej grafika F. F. Smitsa
"Widzenie św. Eustachego", zbiory prywatne. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Hubert (sławny rozumem) urodził się ok 655 roku w Brabancji.
|
|
|
|
|
|
|
|
Kult pogańskiej Diany, zwłaszcza w lesistych Ardenach był wyjątkowo żywy.
Na dworze Pipina d' Herstal (na znaczku) przebywał
arystokrata Hubert, który poślubił jego córkę. Hubert
polował zaciekle i prowadził hulaszczy tryb życia w obfitujących w zwierzynę Ardenach.
|
Pipin d'Herstal |
|
|
|
|
|
|
|
|
Św. Hubert zmarł 30 maja 717 r.
podczas wizyty w Tervuren, które stało się miejscem, podobnie jak
Saint Hubert, kultywowania tradycji łowieckich.
Książęta Brabancji wznieśli tu zamek, wokół którego
odbywały się polowania.
W parku miejskim wzniesiono
kościół pod wezwaniem św. Huberta, w którym pod
koniec października odbywają się znane koncerty
muzyki myśliwskiej. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Św. Hubert patronuje nie tylko
imprezom myśliwskim, ale także filatelistycznym, co
ukazuje stempel okolicznościowy u góry po
lewej stronie. |
|
|
|
|
|
3 listopada, dzień przeniesienia
zwłok św. Huberta do głównego ołtarza w kościele św.
Piotra i Pawła w Liege, uznano za dzień świętego, a
później za święto myśliwych. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ostatecznie w 825 r. doczesne szczątki św. Huberta
przeniesiono do Andage, którego nazwę zmieniono na
Saint Hubert. Kościół podniesiono do miana bazyliki
św. Huberta. |
|
|
|
List przedznaczkowy z 1846 roku nadany w Saint
Hubert do Liege. Przeszedł drogę odwrotną jak
szczątki św. Huberta |
|
|
|
|
Bazylika św. Huberta na znaczkach
i datownikach okolicznościowych |
|
Miasto Saint Hubert jest
światowym centrum kultu św. Huberta, a katedra
pod jego wezwaniem stała się wizytówką miasta celem pielgrzymek myśliwych z całej Europy,
zwłaszcza 3 listopada.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Legenda o świętym i wizerunek
katedry wykorzystywane są przez instytucje, osoby
prywatne, organizacje społeczne do promocji miasta,
zakładów i do innych celów reklamowych. uwidocznione
jest to na poniższych walorach. |
|
Miasto Saint Hubert reklamuje się jako europejska
stolica łowiectwa i natury |
|
|
|
|
|
Karty pocztowe z nadrukami reklamowymi o
motywach hubertowskich. |
|
|
|
|
|
Frankatury mechaniczne nabojów myśliwskich "Hubertus"
i alkoholu "Jagermeister". |
|
|
|
"Reklama hurtowni papieru
"Wild & Laue |
|
|
|
Św. Hubert jest symbolem
organizacji łowieckich. Na frankaturze
mechanicznej umieszczony został w logo
Federacji Myśliwskiej w Gminie Meuse
(Francja) |
|
|
|
|
|
|
Kościół św. Huberta w Lotzen (Belgia) |
|
|
|
Imieniem św. Huberta
nazywano zamki myśliwskieU góry zamek
Hubertusburg, po lewej
wybudowany w 1920 r. przez Hendrika Petrusa Berlage dla Antona Kröllera i jego żona
Helene Kröller-Müller. Wokół zamku
właściciel stworzył ogromny zwierzyniec, a
tereny łowieckie obfitujące w zwierzynę były
atrakcją dla wielu znamienitych gości. |
|
|
Wieniec hubertowski,
wizerunek Diany i inne atrybuty myśliwskie
zdobiące kartę pocztową - zaproszenie na
polowanie, świadczą o przywiązaniu do
tradycji myśliwskich organizatora polowania.
Karta nadana 16.11 1902 r. z Christiendstadt. |
|
|
|
|
|
|
Znaczek personalizowany
zaprojektowany przez Krzysztofa. Mielnikiewicza.
Grafika na znaczku autorstwa Beaty Gugnackiej ze
zbioru autora strony.
|
Atrybutami myśliwskimi świętego są
jeleń, krucyfiks w wieńcu, róg myśliwski, oszczep,
psy św. Huberta. Atrybutami biskupimi są: stuła,
pastorał, księga. |
|
|
|
Kult świętego rozprzestrzenił sie
na całą Europę.
W świątyniach jego imienia pojawiać
się zaczęły zabytki sztuki z wizerunkami patrona,
jak przedstawiony na znaczku (po lewej) witraż
autorstwa H. Clarka, znajdujący się na
uniwersyteckim kościele przy University College w
Clark (Irlandia) |
|
|
Wg rozkazu cesarzowej Marii
Teresy z 25 listopada 1763 r. na półwyspie
bałkańskim (w dzisiejszej Serbii) zostało założone 3
wsie zasiedlone katolikami. jedna z nich otrzymała
naZwę "Święty Hubert". Zasiedlili ją Niemcy
i
Francuzi. Po wojnie w 1948 roku Serbowie połączyli
wsie zakładając osadę Velke Selo. Poniżej przekaz
nadany 30 VI 1939 roku z poczty w miejscowości
Święty Hubert do Nowego Sadu. |
|
|
|
|
Z okazji święta myśliwych, przypadającego 3
listopada, poczty i organizacje łowieckie wydają
znaki pocztowe (stemple, znaczki, karty pocztowe)
nawiązujące do tradycji hubertowskiej i
upamiętniające wiele uroczystości
i imprez. |
|
|
|
|
|
Emisje poczt Lichtenstejnu i Austrii poświęcone
łowiectwu i ochronie przyrody z datownikami
okolicznościowymi
o tematyce hubertowskiej. |
|
|
|
|
|
|
3 listopada odbywają się imprezy
hubertowskie. Po lewej kartka pocztowa i stempel
dodatkowy z okazji poświęcenia kapliczki św. Huberta
w Borzechowie z inicjatywy Oddziału Kociewskiego
Klubu Kolekcjonera
i kultury Łowieckiej i Ignacego
Stawickiego myśliwego - filatelisty. |
|
|
W okolicach 3 listopada w całej Europie odbywają się
liczne imprezy myśliwskie pod patronatem św. Huberta
oraz polowania inaugurujące sezon łowiecki.
Specyficznymi polowaniami są gonitwy za lisem, tzw.
biegi św. Huberta, które organizatorzy dokumentują
filatelistycznie. |
|
|
|
|
"Gonitwy za lisem" stały się stałym elementem
współczesnych regionalnych hubertusów. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Biegi prowadzi doświadczony myśliwy i jeździec, tzw.
master, który czuwa nad prawidłowym przebiegiem
polowania. Do porozumiewania się służą rogi
myśliwskie "par force" |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Datowniki dokumentujące: wystawy filatelistyczne,
wystawy łowieckie, festyny hubertowskie, konferencje
i jubileusze organizacji myśliwskich. |
|
|
|
Każdy okręg Polskiego Związku Łowieckiego obchodzi
corocznie święto patrona. Wśród pamiątek z tych
uroczystości coraz częściej pojawiają się z
inicjatywy Klubu Kolekcjonera i Kultury Łowieckiej
PZŁ walory filatelistyczne. |
|
|
|
|
|
|
|
|
Karty i datowniki poświęcone: "Hubertusowi
Spalskiemu", obchodom okręgowych hubertusów w okręgu
łódzkim, siedleckim, pomorskim i chełmskim. W środku
znaczki personalizowane projektów Andrzeja Lipki i
Krzysztofa Mielnikiewicza |
|
|
Św. Hubert patronuje krajowym
i międzynarodowym organizacjom łowieckim.
Wieniec św. Huberta jest oznaką Polskiego
Związku Łowieckiego. Obowiązywała ona w latach
1947-1953 i ponownie od 1990 r. |
|
|
|
|
|
|
Po lewej: datownik okolicznościowy z wieńcem św.
Huberta i pierwsza w historii polskiej
filatelistyki R-ka
o tematyce hubertowskiej,
zaprojektowana przez Krzysztofa Mielnikiewicza z
okazji XXI Krajowego Zjazdu PZŁ
i uchwalenia
statutu. Po prawej całość pocztowa składająca
się z całostki ze znaczkiem (oznaka PZŁ -
wieniec św. Huberta) i datownika
okolicznościowego wydanego z okazji 85 lecia PZŁ,
wg projektu Krzysztofa Mielnikiewicza. |
|
|
|
|
|
U góry: znaczek
spersonalizowany z atrybutami św. Huberta wydany
z okazji jubileuszu 100-lecia PZŁ,
projektu Krzysztofa Mielnikiewicza. Ten sam
motyw na znaczku "envelo"
U dołu: Jeleń św. Huberta -
logo PZŁ widnieje na licznych oznakach,
plakatach, folderach wydawanych przez związek i
jego organy. Poczta Polska S.A. Na wniosek
Krzysztofa Mielnikiewicza i prof. dr. hab.
Dariusza J. Gwiazdowicza, poparty pismem przez
NRŁ, wydała znaczek pocztowy w ozdobnym arkusiku
z wizerunkiem jelenia św. Huberta i z
przywieszką informującą o jubileuszu,
zawierającą symbol hubertowski. Podobny obraz
zastosowała autorka projektu Agnieszka Sancewicz
na datowniku okolicznościowym. Emisji
towarzyszyła też kartka pocztowa beznominałowa,
koperta FDC oraz folder okolicznościowy z
wydanymi walorami oraz z informacjami o emisji. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Znaczki Monaco wydane z okazji kongresów CIC
(Międzynarodowej Rady Łowiectwa) i frankatura
mechaniczna włoskiej organizacji łowieckiej (Federazione
Italiana Della Caccia) z postacią św. Huberta. |
|
|
|
W Śliwicach w 2000 roku powstało "Bractwo św.
Huberta" - stowarzyszenie kościelne przy kaplicy
św. Huberta w Okoninach. zadaniem Bractwa jest
pielęgnowanie kultu św. Huberta, krzewienie idei
ochrony przyrody, nauczanie zasad etyki
i
kultury w obcowaniu z przyrodą. |
|
|
|
|
Psy świętego Huberta. |
Święty Hubert polował z
gończymi, hodował je także po zaprzestaniu
polowań. Jego dzieło kontynuowali opaci
z
klasztoru Andage (Saint Hubert). Psy wywodziły
się od gończych celtyckich, które opaci, jako
zapaleni myśliwi objęli swoją opieką. Dzisiejsze
bloodhundy wywodzą się od psów św. Huberta. |
|
|
|
|
|
Psy św. Huberta |
|
|
|
|
|
|
Bloodhoundy wywodzące się od psów św.
Huberta |
|
|
|
Widzenie, podobne do
hubertowskiego, mieli w
latach późniejszych i inni myśliwi. Budowali
oni w tych miejscach kościoły, nadawali
miastom herby z krzyżem w porożu, nie tylko
jelenia. |
|
|
|
|
|
|
Herb Grodna ze skaczącym
jeleniem mającym krzyż w porożu (krzyż
jagielloński), ustanowił w 1444 roku
Kazimierz Jagiellończyk, wielki książę
litewski. |
|
|
|
|
|
|
|
|
Herb Kowna (po lewej)
wziął się na pamiątkę legendy, wg której
myśliwi po zabiciu tura zauważyli krzyż w
jego urożeniu. Spalili tura w ofierze bogom.
Herb Perloi (w środku) - niewielkiego
miasteczka na Litwie, słynącego
z tradycji
łowieckich sięgających czasów ks. Witolda,
wziął się na pamiątkę legendy o żubrze z
krucyfiksem, który ukazał się myśliwemu
polującemu wokół osady. |
|